بنزین ایران ظرفیتهای جهانی دارد
امیر مهرزاد: یکی از سیاستهای دولت یازدهم و دوازدهم خودکفایی در تولید بنزین بود.
در این زمینه البته اختلافهایی وجود دارد اما به طور کل کارشناسان اقتصادی معتقدند ایران زمانی در تولید بنزین خودکفا میشود که بتواند این محصول را پس از رفع تمام نیاز داخل، صادر کند. شرایط تولید بنزین در پالایشگاههای کشور نشان میدهد تا پایان سال 98 این اتفاق رخ خواهد داد. در صورتی که طرح ستاره خلیجفارس بهعنوان بزرگترین پالایشگاه بنزین در خاورمیانه به پایان برسد، ایران میتواند در جمع کشورهای صادرکننده دائمی بنزین حضور یابد.
با این حال شرایط بهگونهای است که نگرانیهایی درباره تحریمهای امریکا به وجود آمده است. در روزهای گذشته در شبکههای اجتماعی حتی این موضوع مطرح شد که ایران پس از تحریمهای امریکا مجبور میشود تولید مازاد بنزین را متوقف کند. این موضوع در حالی مطرح شد که احمد صرامی، عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی و پتروشیمی علاوه بر رد آن اعلام کرد: در زمان تحریمها یکی از سادهترین راههای افزایش قدرت اقتصادی صادرات سوخت بهویژه بنزین و گازوئیل است.
گازوئیل و بنزین نیاز کشورهای منطقه
صرامی درباره آینده روابط نفتی ایران با جهان به صمت گفت: ایران در منطقهای قرار گرفته که بهسادگی میتواند محصولات مورد نیاز کشورهای اطراف را تامین کند. بسیاری از کشورهای منطقه امروز نیازمند همکاری با ایران هستند که این ارتباط باید تقویت شود.
وی با بیان اینکه ایران در منطقه بازار مناسبی برای صادرات نفت و مشتقات نفتی و پتروشیمی دارد، توضیح داد: یکی از موضوعاتی که میتواند به کشور کمک قابلتوجهی کند، صادرات گازوئیل و بنزین است. برخی همسایگان شرقی ایران هنوز مصرف بالایی در گازوئیل دارند و ایران میتواند با صادرات این محصول بخشی از کاهش درآمدهای بینالمللی خود در زمان تحریم را جبران کند. البته اکنون هم این اتفاق میافتد اما پیش از شرایط تحریمی باید سطح روابط اقتصادی در حوزه انرژی افزایش یابد.
وی با تاکید بر اینکه کشورهایی که به سوخت فسیلی نیاز دارند، تاکنون محصولات مورد نیاز را تامین کردهاند، توضیح داد: پیش از اینکه ایران بخواهد سطح روابط اقتصادی خود با این کشورها را افزایش دهد آنها گازوئیل و بنزین مورد نیاز خود را تامین کردهاند.
بر این اساس برای متقاعد کردن این کشورها برای تامین سوخت مورد نیازشان از طریق ایران باید بسته جذابی برای آنها طراحی شود. به هر حال باید در نظر داشت که این کشورها تاکنون بدون گازوئیل نبودهاند و با استفاده از راهکارهایی توانستند سوخت مورد نیاز خود را تامین کنند. بنابراین باید شیوه سادهتری در مبادلات و نرخ مناسبتری برای آنها در نظر گرفت تا متقاعد شوند سوخت مورد نیاز خود را از طریق ایران تامین کنند.
روند افزایشی تولید بنزین
این عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی و پتروشیمی توضیح داد: خوشبختانه تولید بنزین در ایران روند افزایشی دارد و با پایان پروژه ستاره خلیجفارس ظرفیت مناسبی برای صادرات بنزین ایجاد میشود. علاوه بر این پالایشگاههای دیگر کشور هم برنامههایی برای افزایش تولید دارند که این موضوع باعث میشود سبد صادرات سوخت در کشور سنگینتر شود.
صرامی با اشاره به لزوم کسب بازارهای بهتر توضیح داد: با وجود اینکه برخی کشورهای منطقه همیشه با ایران ارتباط داشتهاند و اکنون هم قصد افزایش مبادلات تجاری با کشورمان را دارند، ایران باید از شرایط سنتی خارج و به سمت بازارهای پیشرفته و نو حرکت کند. متاسفانه کشورهای منطقه به آهستگی توسعه مییابند و مسیر توسعه آنها بسیار طولانی و زمانبر است، درحالی که بازارهای نوین و بازار کشورهای توسعهیافته از این مسئله رها شدهاند و به سرعت در حال رشد هستند.
برای رشد و توسعه اقتصادی و صنعتی بهتر است کشور به سمت کسب بازارهای جدید و کشورهای توسعهیافته حرکت کند. در این صورت میتوان امیدوار بود که آهنگ توسعه در ایران نیز سریعتر نواخته شود.
صادرات و افزایش قدرت چانهزنی
صرامی با اشاره به نقش بازار بنزین در یک کشور توضیح داد: صادرات بنزین به نوعی شبیه صادرات گاز است. به عبارت دیگر همان قدر که صادرات گاز میتواند زیرساخت تعاملات بیشتری باشد، بنزین نیز این توانایی را دارد. به طور عمده کشورهایی که با یکدیگر تبادلات بنزین دارند، وابستگی شدیدی به تجارت با یکدیگر پیدا میکنند.
این موضوع برای ایران اهمیت زیادی دارد چراکه میتوان با کسب بازارهای جدید برای صادرات بنزین، دیگر محصولات را هم صادر و تجهیزات مورد نیاز را از طریق همان کشور وارد کرد. بنزین در معاملات جهانی نقش زیرساختی برای افزایش روابط اقتصادی و توسعه روابط سیاسی دارد. در این زمینه باید بتوانیم از ظرفیت بازرگانان واقعی در صادرات بنزین استفاده کنیم.
صرامی با بیان اینکه صادرات بنزین در شرایطی رشد میکند که نظام تولید و توزیع جهانی را در نظر بگیرد، اظهار کرد: در زمان تحریمها نیز میتوان سرمایه خارجی را جذب کرد. هرچند این کار بسیار دشوار است اما پیش از این شاهد چنین شرایطی بودیم و برخی فعالیتها را با کمک کشورهای دیگر انجام دادیم. اکنون نیز میتوان این کار را انجام داد اما شرایط خاصی دارد. پیش از تحریمها ایران میتوانست از موضع قدرت و شرایط برابر در مذاکره حاضر شود اما در شرایط تحریمها این طور نیست و باید تلاش کرد کمترین امتیاز به طرف مقابل داده شود. در این صورت میتوانیم حتی در حوزههایی مانند تولید و توزیع بنزین سرمایهگذار خارجی در کشور داشته باشیم.
جذب سرمایه خارجی در زمان تحریم
عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی و پتروشیمی درباره تاثیر جذب سرمایه خارجی در تولید و توزیع بنزین توضیح داد: این موضوع یکی از زمینهسازیهایی است با تکیه بر آن میتوان برای صادرات بنزین هم مذاکراتی را آغاز کرد. برای مثال اگر ترکیه در چرخه توزیع بنزین بخواهد با ایران همکاری گسترده داشته باشد، میتوان از آن برای صادرات بنزین هم استفاده کرد.
صرامی به تشریح وضعیت کیفی بنزین تولید داخل پرداخت و گفت: اکنون گفته میشود بنزین تولید شده در کشور مانند بنزین یورو 4 است و در کیفیت تفاوتی ندارد. در این زمینه باید اعتماد داشته باشیم و مذاکرات را برمبنای آنچه از طرف وزارت نفت اعلام میشود، آغاز کنیم. نمیشود همه چیز را در کشور بازرسی کرد. با اعتماد به آنچه شرکت ملی استاندارد و وزارت نفت اعلام میکنند میتوان برای بنزین ایران مشتری پیدا کرد.